Zondag laatst 24/9/2023 ging in de Brugse Galerie Pinsart de vernissage door van de tentoonstelling ‘This Obscure Object‘ van Johan Clarysse. Johan vroeg voor deze gelegenheid aan acht dichters om een origineel gedicht te schrijven bij een schilderij of collage van hem uit zijn net verschenen gelijknamige boek ‘This Obscure Object’. Het leverde acht fonkelnieuwe gedichten op. Zelf schreef ik met ‘Al het oker van de wereld‘ een gedicht bij het erg indringende schilderij ‘Melancholie, dafür haben wir keine Zeit‘.
Het e-tijdschrift De Schaal van Digther publiceert de komende weken de acht gedichten, (waaronder dus ook ‘Al het oker van de wereld’), samen met het werk waarop ze zijn gebaseerd.
Documentaire van Sharon Kromotaroeno over leven en werk van Koenraad Goudeseune.
Gisteren in de Gentse Studio Skoop genoten van de tweede en bijkomende voorstelling van ‘Ik heb voor niks geschreven’, de integere documentaire die Sharon Kromotaroeno maakte over dichter en auteur Koenraad Goudeseune (1965-2020).
Toch miste ik wat Westhoek én zijn geboortedorp Boezinge in het verhaal en, abstractie gemaakt van de onvermijdelijke Delphine Lecompte, een aantal (Vlaamse) collega-dichters die Koenraad evengoed hebben gekend. Maar een mooi portret van een dichter die al te vaak gelabeld (lees weggezet) werd en wordt als ‘poète maudit’ en ‘woelwater’ en andere lieve dingen die hij wel of niet was, is het wel.
Zijn poëzie en zijn proza daarover gaat het. En daarover moet het blijven gaan. Ook al oppert Hans Van Willigenburg ergens in de film luidop dat er binnen 100 jaar wel ‘ns maar heel, heel weinig meer van de Nederlandstalige Literatuur in haar geheel zal overblijven…
Ondertussen heb ik het stuk ‘Het gooien van een mes in een oceaan’, dat ik schreef voor het Jaarboek van de VWS editie 2021, over leven en werk van Koenraad Goudeseune, een proeve tot in memoriam, voor de gelegenheid toegankelijk gemaakt en online gezet op mijn eigen website. De link:
In bijzonder goed gezelschap: met Christine D’haen op een terras in Damme! Vandaag is Christine die ik wel ’s “de Oude Koningin van de Vlaamse én Nederlandse poëzie” durf te noemen, alweer 14 jaar geleden van ons vandaan gegaan. (En zou ze tussen haakjes op 25 oktober 100 jaar geworden zijn…) Maar haar poëzie – vraag het mij maar! – blijft springlevend. Met veel dank aan boekhandel Diogenes en Willy Tibergien voor de bij mij nog ontbrekende bundels ‘Morgane’ en ‘Dantis meditatio’! (foto: vr 1/9/2023)
… Che quasi tutta cessa mia visione …
Uw honderd zangen als de wereld sterft door aardschok, watervloed en lucht van vuur perfect, bewonderde, gevormd, generfd, uniek construct van woorden, zonder duur breken, de stenen uit elkaar gereten, al die ze lazen zijn gestorven, zij die stierven zijn uw wonder lang vergeten, uw Summum werd tot Niets, voorbij, tenzij
Altijd een mooi moment: een steen te mogen leggen op een aantal afgewerkte teksten… Tegen het wegwaaien! Voor het behoud van de woorden!
Redigeerwerk voor ‘Jaarwerk MMXXIII’ – het nieuwe Jaarboek van de VWS voor het jaar 2023. Voorstelling in De Spil in Roeselare op vrijdag 13 Oktober 2023 om 20:00 u. Meer info volgt.
Zaterdag laatst namen familie, vrienden en ex-collega’s in Brugge afscheid van de man en bevlogen kunstenaar die we bij leven Geert Roygens mochten noemen. Ik schreef met veel liefde een herinneringsstukje gelardeerd met wat foto’s van een rijkgevuld en artistiek leven.
Beeld: ‘Homeless Jesus’ van Timothy P. Schmalz – Magadalenakerk Brugge – za 15/7/2023
Romantiek
Romantiek. Ach wat, het woord is veel te dik voor wat een man verdragen kan, geen draaiboek kan sterker dan het leven zijn. Schelden en vechten, dansen, drinken, eten, vrijen, werkwoorden van elke dag, daar gaat het om. Water en brood, wildernis, bliksem die ooit de eik zal splijten, over alles had je het waarop men niet te wachten zat. Filmend binnen de muren van jouw eigen huis, in clair-obscur dat naar het leven staat, in zwart en wit, de beelden sneden los wat niet los wou zijn. Je liet niet af,
er was geen reden voor, je ging maar door. Tegen het maatwerk, tegen de tijd, als het moest zelfs met de botte bijl. In Hollywood joegen ze jou de tempels uit, jouw naam stond op hun lijst. Maar jou een zorg, hun tamme droom heeft zelden iets met vlees en bloed vandoen, ze hebben ogen die niets zien. Weten zij veel dat wat aan het eind van elke lijn van ons moet resten, wel vaker samenvalt, met wat verkleumd en uitgeblust blijft liggen, lichaam op een bank in het park waaraan in de ochtend fluitend voorbij gelopen wordt.
Uit de cyclus “Too late blues” – Al te late brieven aan John Cassavetes (1929 – 1989) en anderen. In de bundel “Van het hart een steen“, Poëziecentrum 2009.
Af en toe publiceer ik op deze pagina’s een nieuw of oud gedicht; van vroeger of van vandaag. Op de pagina “Alle gedichten tot dusver en verder” worden ze verzameld.
“Altijd fijn om ’s de koppen bij elkaar te steken!”
Gisteren mocht ik voor de Vereniging van West-Vlaamse Schrijvers (VWS) een mooi gesprek hebben met Gie Devos. Over onder meer “Twintig jaar Penhuis” en het nieuwe eenentwintigste (!) seizoen van straks (met daarin de 100° aflevering). (Zie: Het Penhuis). En meer nog over schrijven en tekenen in dit leven. Het relaas van het gesprek vind je eerlang in het nieuwe VWS-jaarboek “Jaarwerk MMXXIII” dat verschijnt op vrijdag 13 oktober 2023 en tgv de uitreiking van de jaarlijkse VWS-prijs wordt voorgesteld in Roeselare.
“Het terras van Bistro juste Kortrijk was, als je het mij vraagt, gisteren hélemaal de juiste plaats!”
In afwachting van het nieuwe Penhuis-seizoen plaatst Gie Devos vanaf vandaag elke dag een affiche op de FB-pagina van Het Penhuis. Vandaag de mooie (en licht aandoenlijke) aankondiging van de eerste Penhuis-bijeenkomst op 29 oktober 2003 met Peter Verhelst!
Dichters Thuis in Puivelde – Editie 7 op zondag 21 Mei 2023
Verheugd om tijdens de nieuwste editie van “Dichters Thuis in Puivelde” deel te mogen uitmaken van dit uitgelezen poëtisch gezelschap! Voor de zevende maal vormt Puivelde het ideale decor voor landelijk en dichterlijk genot. Tuinen die een namiddag lang transformeren in literaire salons, vrienden van de poëzie die zich vlijen in sofa’s en graspartijen. Vijf dichters die je ontroeren met een voordracht uit hun werk, en een poëtisch en muzikaal slotakkoord in de parochiekerk: dat is Dichters Thuis in Puivelde.
Er zijn sessies voorzien om 14, 15 en 16 uur, en een muzikale en poëtische afsluiter in de kerk om 17 uur. Na afloop wordt u een kleine receptie aangeboden. Dichters Thuis in Puivelde is een organisatie van auteur Frank Pollet, de Bib en CC Sint-Niklaas. Met medewerking van Cultuurtuin WAAS. Prijs: 7 EUR
Leesnotities – Op het leeslijstje (12 ) Over ‘Ik=Cartograaf‘ van Jeroen Theunissen Vrijdag 28 april 2023
“De wereld is een tekening die te lang in de zon heeft gelegen.” (p256)
De voorbije dagen en weken las ik een van de beste boeken die ik dit jaar al gelezen heb. In ‘Ik=Cartograaf’, zijn zeer aangenaam verrassend boek uit 2022, stapt de Gentse auteur en dichter Jeroen Theunissen in zes maanden tijd vanuit Caherciveen, het uiterst zuidwestelijke punt van Ierland naar Istanbul, het einddoel van zijn wandelreis. Omdat zijn leven en huwelijk in 2017 op een dwaalspoor zijn geraakt – met ademnood en paniekaanvallen toe – besluit Theunissen, onvervaard als hij zich voorneemt te kunnen zijn, om in 180 dagen voor zichzelf alle muizenissen uit zijn leven weg te wandelen. In zijn tocht beweegt hij als geboren cartofiel en zonder gps van links naar rechts op de kaart van Europa. Traagheid en verdieping zijn het doel. Een ode aan de nutteloosheid en een boek dat veel meer is dan een reisverslag tussen Ierland en de Bosporus zijn het intense resultaat. Achtereenvolgens doorkruist hij Ierland, Nederland, Duitsland, Oostenrijk, Slowakije, Polen, Oekraïne (toen nog niet in een vernietigende oorlog gewikkeld), Roemenië, Bulgarije en Turkije.
We vinden hem terug praatjes makend in de uitgangsbuurt van Istanbul, stappend door de bossen van Europa, beren vermijdend en we zien hem in Roemenië aan de Donau een ‘droomvogel’ ontmoeten. In Bulgarije ziet hij bevestigd hoe het kapitalisme naar tabak ruikt. Hij vertelt zijn twee zoontjes het inslaapverhaaltje van Franske, het neefslaafje van Dikke Oom Jan die niet eens zijn echte oom is, en een zwaluw als enige beste vriend heeft. Met kunstenaar en amateurornitholoog O.C. Hooymeijer mijmert hij mee over het bestaan van alle mogelijke niet-bestaande vogels, bezoekt in het tegenwoordig felbelaagde Brody-Liviv de geboorteplaats in Oekraïne van Joseph Roth, filosofeert online met een Gentse filosoof terwijl hij mits veel handenwerk van zijn nieuwe beluikje in het centrum van Gent een aardig optrekje maakt. Hij raakt op zijn wandelreis levens aan, beschouwt ze maar intervenieert nauwelijks terwijl hij zich de vraag stelt of hij een boek aan het schrijven is over zijn thuisloosheid in Europa. (p181).
Maar vooral en uiteindelijk maakt hij een kaart van woorden, zijn hoogsteigen en niet-versagende manier om een cartograaf te zijn. Dit zeer lucide en stilistisch knap tegen de achtergrond van een veranderde technologische wereld. Bovendien weet Theunissen daarbij zorgvuldig de valkuilen van al te veel anekdotiek te vermijden.
Ik=Cartograaf is uiteindelijk een erg gelaagd, én geslaagd, literair verslag over een louterende reis geworden. Een reflectie over de huidige stand van Europa en de wereld. Tegelijkertijd is het een getuigenis afleggende existentiële denk- en stapoefening van het leven van een schrijver.
Je krijgt zowaar zin om het zelf op een wandelen te zetten.
Een gesprek over het boek bijwonen met de auteur die ook nog een erg minzaam causeur blijkt te zijn, zorgt voor bijkomende pigmenten bij het boek. Dat bleek gisterenavond uitvoerig in de Bib van Tielt waar Jeroen Theunissen in gesprek trad met Xavier Roelens.
Ik=Cartograaf is pas het allereerste boek dat ik van Jeroen Theunissen las. Na lezing is het een voortreffelijk idee om alles wat deze auteur geschreven heeft of nog gaat schrijven op de voet (!) te blijven volgen.
Fragment: “En misschien, stelde ik mij voor terwijl ik naar de Donau keek, zijn we in Europa allemaal Kelten. Misschien zijn we allemaal migranten. Het is maar een verhaal. Natuurlijk. Maar ik wens het te houden. De verenigende verhalen – bijvoorbeeld dat een rivier die in de Zwarte Zee uitmondt verwant is aan een heuvel in West-Ierland – wil ik behouden, en de andere verhalen, de verhalen die verdelen, over bier drinkende Germanen en wijn drinkende Romanen, over luie zuiderlingen en stramme noordelingen, over Noord-Italianen en Zuid-Italianen, over Vlamingen en Walen, over Duitsers en Oostenrijkers, over protestanten en katholieken en moslims en niet-moslims, over Roemenen en Bulgaren, over Turken en Europeanen, over Oekraïners en Russen, over Britten en Fransen, over Roma en Gosj, zou ik liefst vergeten. Is die gedachte naïef? Best, dan is die gedachte naïef.” (p152)
Jeroen Theunissen, Ik = cartograaf, De Bezige Bij, 2022, 432 p., 24,99 euro.
Op Radio 1 loopt dezer dagen de nieuwste editie van de Classics 1000. Ja, er zullen in de lijst ongetwijfeld dingen staan waarvan je blij bent dat je ze nog ’s hoort. Andere nummers zijn vaak inwisselbaar voor dingen die er omjoostweetwelkereden niet instaan. De zinloosheid van lijstjes, je kent dat wel… Maar veel nummers zijn afkomstig van…
Dorp van de Tien, dorp uit de duizend waar mijn moeilijk Portugees van mijn taal de hoeken schuurt en rondt.
(Taal die ik wil spreken. Taal die mij van de waarheid de woorden doet verzinnen.)
De oceaan ligt achter ons, de klamme kust een herinnering. De warmte zet ons als in een stolp te kijk. Veel meer dan wat er van onze reizen rest hou ik over.
Wie hier nog de dingen en de dagen meten wil moet wel met klem ontkennen dat de dingen niet te meten zijn.
Het gedicht ‘Aldeia das Dez’ schreef ik na een vakantie in Portugal in juni van het gezegende jaar 2010. …/… Dit gedicht staat sinds vandaag ook op de pagina “Alle gedichten tot dusver en verder” waaraan ik, ik maak mij sterk, af en een oud of nieuw(er) gedicht zal toevoegen.
Verleden week maakte ik met plezier drie dagen zoek in Het Noorden. ‘La Piscine’, ‘Villa Cavrois’ en ‘Musée Matisse’, het zijn stuk voor stuk plaatsen die meer dan ‘le détour’ verdienen. Als uitvalsbasis was ‘B&B De Deugdzonde’ in Sint-Denijs uitermate geschikt. Een verslagje staat op mijn weblog. Meer foto’s vind je op deze publieke facebook-pagina.
